De matten, geweven met riet, maken deel uit van het Tunesische landschap. In de dialecttaal "hssir" genoemd, worden ze met name gebruikt om vloeren en muren te bedekken, te decoreren, te gaan zitten, te liggen ...

Mat - © Chwaya
Vroeger versierden matten de muren van de binnenplaatsen van traditionele huizen. Zelfs vandaag de dag worden ze gevonden in de vorm van tapijten op de vloeren van moskeeën of op de muren van cafés, zoals blijkt uit het beroemde "Café des nattes" (Café van Mats) in Sidi Bou Saïd. Ze worden ook gebruikt om manden, meubels en alledaagse voorwerpen te maken.

Het "Café des Nattes" (Café van Mats) in Sidi Bou Saïd - © Chwaya
De handgemaakte matten worden gemaakt in verschillende regio's van Tunesië, met name in de stad Nabeul. In Nabeul werd deze oude ambachtelijke activiteit uitgevoerd door de boeren in hun vrije tijd. Pas in de jaren zestig werd het een beroep dat tegenwoordig wordt erkend door het National Bureau of Tunisian Crafts.
De mandenmakersstraat van Nabeul was ooit erg druk. Het had in de jaren zestig ongeveer veertig producenten. Vandaag zijn er nog maar twee over. Degenen die dit beroep nog steeds uitoefenen, doen het voornamelijk uit passie, omdat het werk geduld en nauwgezetheid vereist voor een laag inkomen.
Het vak wordt van vader op zoon geleerd vanaf 8 jaar, tijdens de schoolvakanties. Kinderen leren eerst biezenstengels te classificeren, kleine matten als placemats te maken en er vervolgens kleine teksten op te schrijven.

Nabeul mattenwever
De voorbereiding van de biesstengels vindt plaats in de zomer voor het jaar. De eerste stap is om het riet uit de rivier te halen en het vervolgens tussen juni en augustus minimaal twee maanden in de zon te laten drogen. Eenmaal droog wordt het vat voor gebruik drie maanden bewaard, zodat het zachter en beter beheersbaar wordt. Het vat wordt vervolgens ondergedompeld in water en is klaar voor gebruik.

Riet
Ambachtelijke methoden zijn niet veranderd. De matten zijn geweven op een horizontaal weefgetouw. Weefgetouwen zijn over het algemeen niet meer dan 80 cm breed vanwege de grootte van de stam. Als echter grotere matten gewenst zijn, werken twee mannen tegelijkertijd naast elkaar op een groter weefgetouw, waarbij ze verschillende rietstengels kruisen. Er is twaalf uur werk nodig om 3 meter matten te maken.

Grote mat gemaakt door twee mannen
De natuurlijke kleur van het riet is strogeel. De traditioneel gebruikte tinten zijn groen, rood en paars (een kleur die mandenvlechters zwarte olijf noemen). De traditionele patronen die op de tapijten zijn gemaakt, zijn eenvoudig en geïnspireerd op het dagelijks leven. Mandenmakers innoveren echter steeds meer met de hulp van studenten Schone Kunsten die hen nieuwe ideeën voor patronen en objecten presenteren: gordijnen, gestoffeerde stoelen, tafels...
Tegenwoordig gaat het merendeel van de mattenproductie naar moskeeën. De nattiers krijgen veel verzoeken uit het buitenland, vooral uit Algerije, maar er zijn niet genoeg ambachtslieden om ze te honoreren. De vraag van de toekomst van dit beroep rijst en het is zeer waarschijnlijk dat we helaas de laatste generatie nattiers kennen.
Leave a comment
Comments
Joachim
By: Joachim On 26/01/2020un article intéressant, un métier encore artisanal qui en effet et amené à disparaître !
Nikki
By: Nikki On 05/12/2018En lisant l'article, je me sent plus nostalgique, cette pratique date de très longue années.
Tom
By: Tom On 10/10/2018Merci pour l'article! Cette méthode est historique ! :)
brice
By: Brice On 12/04/2018Ces nattes sont d'une beauté exceptionnelle...
Emilie
By: Emilie On 28/02/2018Merci pour cet article, très intéressant ! En espérant que ce joli métier ne disparaisse pas ..
karla
By: Karla On 04/08/2017Maîtres de leur métier, article très fascinant, merci
Arthur
By: Arthur On 21/04/2017Merci pour cet article, c'est très jolie !
Aurélie
By: Aurélie On 03/05/2016En effet à moins que des jeunes décident de faire revivre cet artisanat, je pense que ceux qui subsistent encore sont les derniers nattiers.
Cécile P.
By: Cécile P. On 03/05/2016C'est triste si ce métier disparaît...